در مورد کپچا (Captcah) در همین چند ماه اخیر چندین مطلب دیدم که شما هم احتمالاً دیدهاید و باز هم احتمالاً دیگر میدانید کپچا چیست و به چه درد میخورد!... اما اگر نمیدانید که این موجود خرچنگمانند(اسمش را عرض میکنم!) چیست و یا اسمش را برای اولین بار است که میشنوید، مشکلی نیست، مختصر و مفیدی در موردش خواهید خواند.
اما آنچه که باعث شد در مورد کپچا بنویسم، سایتی بود که تا امروز آنقدر به آن توجه نکرده بودم و مطالبی هم که مینویسم از همین سایت است: reCAPTCHA
کپچا چیست؟
کپچا چیست؟
کپچا در حقیقت برنامهای است کوچک که هدف آن پاسخ به این سوال است که شما یک انسان هستید یا یک ربات!... خوب! شاید موقع ساختن ایمیل در سرویسهای مختلف مانند یاهو و جیمیل و ... یا در سیستمهای نظردهی و کامنتگذاری و یا در بسیاری از سایتهای مختلف دیگر، درخواستی را دیدهاید که میگوید حروف داخل عکس کوچک را وارد کنید؛ یک عکس کوچک که حروفی در هم و برهم با خطوط رنگی مختلف که گاهی تشخیصش بسیار دشوار است را نشان میدهد. کپچا، برنامه تولیدکننده این حروف است که اغلب به صورت تصادفی تصویری (پازلی!) را میسازد تا شما به آن پاسخ دهید. از آنجا که تشخیص این حروف برای رباتها و یا برنامههای هوشمند OCR اغلب غیرممکن است، پاسخ صحیح شما نشاندهنده این است که شما یک انسان هستید نه ربات!
اولین باری که کپچا را دیدم (و احتمالاً برای شما هم همین طور است) سالها پیش و موقع ساختن ایمیل در یاهو بود. هنوز آن زمان نمیدانستم کپچا چیست و این کلمات کج و معوج برای چیست تا همین اواخر که در برنامهنویسی به آن برخوردم.

تا اینجای کار به هدف اولیهای که برای کپچا مشخص شده است، رسیدهایم. این کار برای برنامهای که با آن کار میکنیم مفید است، اما حدس میزنم برای ایجادکنندگان سایت reCAPTCHA دو سوال مطرح شد:
1. آیا این کار بازدیدکنندگان و کاربران، غیر از هدف اولیه، سود دیگری هم دارد؟
... خوب! جواب این سوال، ساده است: خیر!
2. و حالا که جواب سوال اول خیر بود، آیا میتوان از این کار نسبتاً بیهوده، بهرهای برد که هم خدا را خوش بیاید و هم خلق خدا سودی ببرند و خدمتی هم به جامعه بشری محسوب شود؟
...
پاسخ به سوال دوم، ایدهی جالبی بود که اکنون کپچاهای سایت reCAPTCHA بر اساس آن عمل میکنند...